Parkinson Hastalığı, beyinde dopamin üretiminden sorumlu olan substantia nigra adı verilen bir grup sinir hücresinin kaybı ile yıllar içinde ilerleyici hasara neden olan bir durumdur. Sinir hücrelerinde meydana gelen hasar sonucu beyinde dopamin miktarının azalması ile belirtiler ortaya çıkar.
PARKİNSON HASTALIĞININ EN BELİRGİN ÖZELLİKLERİ
Parkinson Hastalığı, beyinde dopamin üretiminden sorumlu olan substantia nigra adı verilen bir grup sinir hücresinin kaybı ile yıllar içinde ilerleyici hasara neden olan bir durumdur. Sinir hücrelerinde meydana gelen hasar sonucu beyinde dopamin miktarının azalması ile belirtiler ortaya çıkar.
Hastalığın etyolojisi bazı hastalarda tam olarak anlaşılamamıştır ancak oluşmasında yaş, erkek cinsiyet ve bazı çevresel faktörlerin rolü olduğu gösterilmiştir. Hastaların %5-15 kadarında genetik geçiş gösterilmiştir. Otozomal dominant geçiş gösteren bu ailesel vakalarda hastalığın hasta ebeveynden çocuğuna geçme riski % 50 dir. Ancak mutasyon tespit edilen kişilerin PGT (Preimplantasyon Genetik Tanı) ile bu mutasyonu taşımayan embriyonun seçilmesi sayesinde sağlıklı çocuk sahibi olma şansı vardır.
En sık görülen belirtiler tremor (titreme), hareketlerde yavaşlama, denge bozukluğu ve koordinasyon güçlüğüdür. Bazen tanı hastanın yakınları tarafından, titreme, hareketlerde ve konuşmada yavaşlama gibi hastalık belirtilerinin fark edilmesi ile konulur.
Hastalığın tam bir tedavisi olmasa da ilaç tedavisi, derin beyin stimülasyonu ve diğer tedavi seçenekleri hastalığın kliniğinin hafiflemesine yardımcı olmaktadır.
İlaç tedavisinde levodopa başlıca ilaçtır, hareketle ilgili semptomların kontrolüne yardımcı olmaktadır. Doktora danışmadan aniden kesilmemelidir. Titreme gibi istemsiz hareketlerin ve kaslarda sertlik gibi şikayetlerin azalmasını sağlayan başka ilaçlar da vardır.
Halk arasında beyin pili olarak da bilinen derin beyin stimülasyonu da benzer şikayetlerin azalmasına yardımcı olmaktadır.
Diğer semptomları azaltmaya yardımcı tedavi seçenekleri arasında konuşma terapisi, diet düzenlenmesi, kas germe egzersizleri, masaj, yoga ve tai chi önerilmektedir.
Nilgün Duman MD, PhD
Kaynaklar :
1-https://www.nia.nih.gov/health/parkinsons-disease
2-R. Balestrino,A.H.V. Schapira. Parkinson disease. October 2019.European Journal of Neurology 27(1).
Yukarı çık