Çocukluk çağı döküntülü hastalık etkenleri viral enfeksiyonlar olup bu hastalıkları kızamık, kızamıkçık, kızıl, 5. hastalık, 6. hastalık, su çiçeği, el ayak ağız hastalığı olarak sayabiliriz.
Hastalıklar morfolojik olarak benzerdir fakat ayrımı yapmak ve tanı koymak adına hastaların temas öyküsü, aşı kayıtları, mevsimsel değişikliklerle olan şikayetlerinin varlığı, daha önce geçirilen döküntülü hastalıklar öyküsü, şikayetlerinin başlama sırası ve yeri gibi sorgulamalar detaylı yapılmalıdır.
Özellikle döküntünün başlangıcı, dağılımı, ilerlemesi, ateşle olan ilişkisi hastalıklar arasında en belirgin farkı oluşturur.
Hastalarda mutlaka seyahat öyküsü ve hayvan maruziyeti sorgulanmalıdır.
Çocukluk çağı döküntülü hastalıklarda tanı çoğunlukla alınan detaylı anamnez ve yapılan klinik muayene sonrası konur. Kızamık ve kızamıkçık enfeksiyonlarında tanı koymak için serolojik testler istenir.
Ülkemizde kızamık ve kızamıkçık aşıları rutin aşılama takviminde KKK (Kızamık- Kabakulak- Kızamıkçık) üçlü aşı şeklinde uygulanmaktadır. Sağlık Bakanlığının yaptığı son değişiklikle birlikte 1 Temmuz 2016 tarihinden sonra doğmuş ve henüz ilköğretime başlamamış olan çocuklarda KKK aşısı, 12. ayda 1. doz ve 48. Ayda 2. doz yapılacak şeklinde düzenlenmiştir. Riskli bölgelerde olanlarda 9. ayda kızamık aşısı bir doz daha yapılabilir. 1 Temmuz 2016 tarihinden önce doğanlarda ise halen okullarda 1. Sınıflarda idame kızamık aşısı uygulanmaktadır.
Suçiçeği aşısı ise rutin aşılama takviminde 12. ayda uygulanır. Diğer döküntülü hastalıklar için uygulanan bir aşı programı yoktur.
Tüm viral enfeksiyonlarda olduğu gibi hastalıktan korunmak için ellerimizi sık sık ve sabunlu suyla temizce yıkamalıyız, sosyal mesafemizi koruyup, temas izolasyonu sağlamalıyız. Ortak eşya kullanımından kaçınmalıyız. Kalabalık yerlerde, toplu taşımalarda maske kullanımı hastalık riskini azaltacaktır. Sağlıklı ve dengeli beslenmek, düzenli bir uyku döngüsü hem hastalıklardan korunmaya yardımcı olacaktır hem de hastalığa yakalandıktan sonra iyileşme sürecini hızlandıracaktır.
Çocukluk çağı döküntülü hastalıklarından çoğunlukla viral enfeksiyon kaynaklı olduğu için gereksiz ve bilinçsiz antibiyotik kullanımı yapılmamalıdır. Aktif hastalık varlığında tanı ve tedavi için mutlaka bir doktordan görüş alın.
Dr. Hasan Ali BAŞ
Yukarı çık