Blog

Rahim ağzı (serviks) kanseri; rahim ağzını döşeyen hücrelerin çeşitli sebeplerle anormal hücrelere dönüşmesi sonucu ortaya çıkan, dünya genelinde kadınları en çok etkileyen, etkili tarama yöntemleriyle erken tanınıp tedavi edilebilen ve böylelikle hastalığa bağlı ölüm oranlarının büyük oranda azaltılabildiği kanser türlerinden biridir.

Rahim ağzı (serviks) kanserine neden olan en sık etken HPV (Human Papilloma Virüs) denilen rahim ağzı kanseri de dahil olmak üzere en az altı kanser türüne neden olabilen, cinsel yolla bulaşan yaygın bir virüstür. 

Diğer risk faktörleri:

• Erken yaşta (16 yaş öncesi) aktif cinsel yaşama başlama, birden fazla seks partnerinin varlığı, sigara kullanımı, düşük sosyoekonomik düzey, uzun süre (5 yıldan fazla) doğum kontrol hapı kullanma öyküsünün varlığı, aşırı kilolu veya obez olma, rahim ağzı kanseri olan bir kız kardeş veya anne gibi yakın bir akrabanın varlığı, doğumdan önce dietilstilbestrol'e (DES) maruziyeti.

Rahim ağzı (serviks) kanseri neden önemli:

• Rahim ağzı kanseri önlenebilen bir hastalıktır.
• Rahim ağzı kanseri erken teşhis edildiğinde %100 tedavi edilebilir bir kanser türüdür.
• Rahim ağzı kanserinden ölüm tamamen engellenebilir durumdadır.

Rahim ağzı (serviks) kanseri belirtileri:

Anormal vajinal akıntı, anormal vajinal kanama (normal adet döngüsünün dışındaki ara kanamalar, kanama miktarı ve süresinin farklı olması veya menapoz sonrası kanama gibi) ağrılı veya kanamalı cinsel ilişki, ileri evrede bacakta belirgin şişlik ve ağrının olması gibi belirtiler görülebilir.

Rahim ağzı (serviks) kanserinde erken teşhis:

Erken teşhiste tarama olarak kullanılan 2 test mevcuttur. Pap-smear testi ve HPV-DNA testi. Aynı işlem sırasında yapılabilen testler olup işlem sırasında birey genellikle acı hissetmez. 

Ülkemizde uygulanan ulusal kanser tarama programı uyarınca, tarama standartlarımız doğrultusunda 30-65 yaş aralığındaki kadınlara her 5 yılda bir HPV ve Pap-smear testi uygulanmaktadır. 

Ülkemizde rahim ağzı kanseri taramaları ücretsiz olarak Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM), Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM), Toplum Sağlığı Merkezlerinde (TSM) ve Sağlıklı Hayat Merkezlerinde (SHM) yapılmaktadır.  

Rahim ağzı (serviks) kanserinden korunmanın yolları:

• HPV ’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan HPV aşıları mevcuttur. Cinsel aktivite sırasında prezervatif (kondom) kullanmak, güvenli cinsel ilişki konusunda eğitim almak, sigara kullanmamak, yeterli ve sağlıklı beslenmek ve en önemlisi 30 yaşından itibaren tarama testlerini düzenli bir şekilde yaptırmak korunma yolları olarak sayılabilir. 

                                                                                                                                 Dr. Hasan Ali BAŞ

Kaynakça:

https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/ 

https://www.cancer.org/healthy/cancer-causes/infectious-agents/hpv/hpv-vaccines.html

https://www.who.int/news/item/11-04-2022-one-dose-human-papillomavirus-(hpv)-vaccine-offers-solid-protection-against-cervical-cancer