Rahim ağzı (serviks) kanseri; rahim ağzını döşeyen hücrelerin çeşitli sebeplerle anormal hücrelere dönüşmesi sonucu ortaya çıkan, dünya genelinde kadınları en çok etkileyen, etkili tarama yöntemleriyle erken tanınıp tedavi edilebilen ve böylelikle hastalığa bağlı ölüm oranlarının büyük oranda azaltılabildiği kanser türlerinden biridir.

Rahim ağzı (serviks) kanseri; rahim ağzını döşeyen hücrelerin çeşitli sebeplerle anormal hücrelere dönüşmesi sonucu ortaya çıkan, dünya genelinde kadınları en çok etkileyen, etkili tarama yöntemleriyle erken tanınıp tedavi edilebilen ve böylelikle hastalığa bağlı ölüm oranlarının büyük oranda azaltılabildiği kanser türlerinden biridir.

Rahim ağzı (serviks) kanserine neden olan en sık etken HPV (Human Papilloma Virüs) denilen rahim ağzı kanseri de dahil olmak üzere en az altı kanser türüne neden olabilen, cinsel yolla bulaşan yaygın bir virüstür. 

Diğer risk faktörleri:

• Erken yaşta (16 yaş öncesi) aktif cinsel yaşama başlama, birden fazla seks partnerinin varlığı, sigara kullanımı, düşük sosyoekonomik düzey, uzun süre (5 yıldan fazla) doğum kontrol hapı kullanma öyküsünün varlığı, aşırı kilolu veya obez olma, rahim ağzı kanseri olan bir kız kardeş veya anne gibi yakın bir akrabanın varlığı, doğumdan önce dietilstilbestrol'e (DES) maruziyeti.

Rahim ağzı (serviks) kanseri neden önemli:

• Rahim ağzı kanseri önlenebilen bir hastalıktır.
• Rahim ağzı kanseri erken teşhis edildiğinde %100 tedavi edilebilir bir kanser türüdür.
• Rahim ağzı kanserinden ölüm tamamen engellenebilir durumdadır.

Rahim ağzı (serviks) kanseri belirtileri:

Anormal vajinal akıntı, anormal vajinal kanama (normal adet döngüsünün dışındaki ara kanamalar, kanama miktarı ve süresinin farklı olması veya menapoz sonrası kanama gibi) ağrılı veya kanamalı cinsel ilişki, ileri evrede bacakta belirgin şişlik ve ağrının olması gibi belirtiler görülebilir.

Rahim ağzı (serviks) kanserinde erken teşhis:

Erken teşhiste tarama olarak kullanılan 2 test mevcuttur. Pap-smear testi ve HPV-DNA testi. Aynı işlem sırasında yapılabilen testler olup işlem sırasında birey genellikle acı hissetmez. 

Ülkemizde uygulanan ulusal kanser tarama programı uyarınca, tarama standartlarımız doğrultusunda 30-65 yaş aralığındaki kadınlara her 5 yılda bir HPV ve Pap-smear testi uygulanmaktadır. 

Ülkemizde rahim ağzı kanseri taramaları ücretsiz olarak Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM), Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM), Toplum Sağlığı Merkezlerinde (TSM) ve Sağlıklı Hayat Merkezlerinde (SHM) yapılmaktadır.  

Rahim ağzı (serviks) kanserinden korunmanın yolları:

• HPV ’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan HPV aşıları mevcuttur. Cinsel aktivite sırasında prezervatif (kondom) kullanmak, güvenli cinsel ilişki konusunda eğitim almak, sigara kullanmamak, yeterli ve sağlıklı beslenmek ve en önemlisi 30 yaşından itibaren tarama testlerini düzenli bir şekilde yaptırmak korunma yolları olarak sayılabilir. 

                                                                                                                                 Dr. Hasan Ali BAŞ

Kaynakça:

https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/ 

https://www.cancer.org/healthy/cancer-causes/infectious-agents/hpv/hpv-vaccines.html

https://www.who.int/news/item/11-04-2022-one-dose-human-papillomavirus-(hpv)-vaccine-offers-solid-protection-against-cervical-cancer

Son Paylaşımlar

• Sağlıklı Yaşam

Su İçmenin Önemi

29 Haz 2022

Suyun hayatımızdaki rolü nedir? İnsan vücudunun yaklaşık % 60’ı sudan oluşmaktadır. Vücudumuzdaki tüm hücre ve organ sistemlerinin uygun çalışması suya bağımlıdır. Su; vücut sıcaklığının düzenlenmesinde, besinlerin hücrelere taşınmasında ve metabolizma sonucunda oluşan artık ürünlerin uzaklaştırılmasında rol almaktadır.

• Bulaşıcı Hastalıklar

HIV Nasıl Bulaşır?

29 Haz 2022

BİTMEYEN PANDEMİ: HIV (Human Immunodeficiency Virus: İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) ve neden olabildiği AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome: Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu) 1980’lerden beri dünyanın mücadele etmeye çalıştığı büyük pandemilerden biridir.

• Anne ve Çocuk Sağlığı

Hamilelikte Folik Asit Kullanımının Yararları

26 Tem 2022

Folik asit, santral sinir sisteminin gelişiminde çok önemli olduğu için gebelik planlayan anne adaylarının, NTD (nöral tüp defekti) riskini azaltmak için gebe kalmadan en az 2-3 ay önce folik asit almaya başlamaları ve gebe kaldıktan sonra da 3 ay kadar folik asit kullanmaya devam etmeleri büyük önem taşır. Günde 400 mcg folik asit genellikle yeterlidir.

• Sağlıklı Yaşam

Aralıklı Oruç Nedir?

27 Tem 2022

Sağlığa kavuşmayı sağlayan bir diğer mekanizma ise uzayan açlık sonrası hücrelerin kendi içerisindeki zararlı maddeleri sindirmesi yani otofaji’dir. Otofaji ile hücrelerin temizliği, detoks süreci başlar. Metabolizma dengelenir, nörolojik problemler özellikle de beyin sisi yavaş yavaş ortadan kalkar. Enerji dolu, tam bir iyilik hali başlar.

• Cinsel Sağlık

Menopoz Nedir?

26 Tem 2022

Menopoz, hormon seviyelerinin düşmesi nedeniyle reglin (adetin) durmasıdır. Bu genellikle 45-55 yaşları arasında olur. Bazen yumurtalıkların (ooferektomi), rahmin (histerektomi) alınması gibi ameliyat veya kemoterapi gibi tedaviler veya genetik nedenlerle daha erken gerçekleşebilir.