Blog

Aile planlanmasında hedef, bireylerin tercihleri ​​ve üreme hedefleri ile uyumlu olan doğurganlık ve kontraseptif (doğum kontrol yöntemi) kullanımı hakkında bilinçli kararlar vermelerini destekleyerek, arzu edilen sayıda ve sürede üreme sonuçlarına ulaşmalarını sağlamaktır.

Aile planlamasında amaç üreme sayısını kısıtlamak değildir, bireylerin istenilen zamanda ve istenilen sayıda çocuk sahibi olmasıdır. Aynı zamanda çocuk sahibi olamayan bireylere de üreme konusunda yardımcı olmak amaçlarının arasındadır.

Aile planlanmasında bireylerin yaşı, var olan çocuk sayısı, hastalık öyküsü, tıbbi soy geçmiş, varsa daha önceden kullandığı bir doğum kontrol yöntemi, hedef üreme sayısı gibi bilgileri not alınır. Tüm doğum kontrol yöntemlerinin danışmanlığı verilir, çok özellikli bir durum (yöntemi kullanmaya var olan hastalık yüzünden engel gibi) olmadığı müddetçe herhangi bir yöntem yönlendirmesi yapılmaz ve bireyler kendi istedikleri yöntemi seçerler.

Doğum kontrol yöntemi olarak hormonal yöntemler, (hap, iğne, vajinal halka formunda) bariyer yöntemler, (kondom, diyafram gibi) rahim içi araçlar, cerrahi yöntemler (tüp ligasyonu, vazektomi) kullanılır. Bireylere tüm yöntemlerin kullanım şekilleri, olası yan etkiler, koruyuculuk oranları hakkında detaylı bilgi verilir. Seçim bireylere bırakılır.

Herhangi bir yöntem seçildikten sonra mutlaka bireylerden yöntem ve süreç hakkında çeşitli sorularla geri bildirim alınmalıdır. Kullanım şeklinin nasıl olduğu, nasıl yan etkiler gelişebileceği gibi soruları bireylerin cevaplaması istenir ve süreç anlaşılmış ise aile planlanması yöntem danışmanlığı kısmıyla devam eder.

Aile planlanması sadece kadın bireylerin katılımın olduğu bir süreç değildir. Kondom kullanımı ve vazektomi işlemi erkeklerin de dahil olduğu aile planlanması yöntemidir.

Aile planlanması adı altında kullanılan geleneksel yöntemlerin (geri çekme, vajinal duş gibi) etkinliklerinin olmadığı bilinmelidir. Herhangi bir modern aile planlaması yöntemin kişiye uygun olup olmadığının belirlenmesi açısından sağlık kuruluşuna danışılması ve aile planlaması danışmanlığı alınması gerekmektedir.

                                                                                                                             Dr. Hasan Ali BAŞ

Kaynakça:

https://www.uptodate.com/contents/contraception-counseling-and-selection?search=family%20planning&source=search_result&selectedTitle=1~150&usage_type=default&display_rank=1