
Çocuklarda ishal neden olur, önlemek için ne yapmalıyız?
25 May 2023İshal klinik olarak 3 şekilde karşımıza çıkar.
Akut gastroenterit dediğimiz günde 3 ve 3’ten fazla bol sulu dışkılması olan ve genellikle 1 haftadan az süren, çoğunlukla kendiliğinden iyileşen formuna akut, 2 haftadan daha uzun süren formuna kronik, arada 1 haftalık ishalsiz periyodun ardından tekrardan ishal tablosunun oluşmasına da tekrarlayan gastroenterit denir.
Her 3 klinik formda da amaç ishali olan çocuğun klinik olarak ciddiyetini belirlemek ve tedaviye evde mi hastanede mi devam etmeliyiz sorusuna çözüm aramaktır.
Çocuklarda ishal sonrası sıvı kaybı gelişir, sıvı elektrolit dengesi bozulur, enfeksiyon nedenlerle gelişen ishal sonrası ateş oluşur ve tedavide amaç bu sıvı kaybını yerine koymak, ateşi kontrol altına almaktır.
Peki ne gibi durumlarda ishalli çocuğu hastaneye götürmeliyiz:
- 6 aydan küçük bebeklerde oluşan ishallerde
- İshal içeriğinde kan mevcutsa
- Dirençli kusma atakları ile giden ishallerde oral alım sıkıntılıysa
- Çocuk yaş gruplarına göre yüksek ateş ile seyreden ishallerde (ortalama 38.5 ve üzeri)
- Uzamış ishallerde veya gün içerisinde sıklığı çok fazla olan ishallerde
- Çocuğun var olan özel bir patoloji varsa (immün yetmezlik, metabolik hastalık gibi)
Bu gibi durumlarda hastaneye götürülmeli mutlaka ileri tetkik ve tedavi gerekmektedir. Gerekirse dışkı analizleri ile tanı konup etkene yönelik tedavi, ihtiyaç halinde damardan sıvı takviyeleri ile tedavi edilir.
Uzamış olan ishallerde çocukta bağışıklık sistemi hastalıkları, yetersiz beslenme durumu veya altta yatan ciddi bir enfeksiyon ihtimali unutulmamalıdır.
Peki korunmak için ne yapmalıyız?
Bebek yaş gruplarında bebeği beslemeden önce veya altını değiştirmeden önce ve sonra mutlaka elimizi yıkamalıyız ve daha büyük yaş gruplarında tuvaletten sonra ve yemekten sonra çocuğa el yıkama alışkanlığını kazandırmalıyız.
Besinleri doğru saklama koşullarında muhafaza etmeli, ısıtılmış besinleri hızlı tüketmeliyiz. Eğer şebeke suyu kullanıyorsak kaynatılmış, bekletilmiş su kullanmalıyız.
Özellikle yaz aylarında denetiminin ve temizliğinin yapıldığından emin olmadığımız havuzları kullanmamalıyız.
2 yaş altında sık görülen ishal etkeni rotavirüs için de aktif olarak kullanılan aşılar mevcut olup uygun yaş aralığındaki çocuklarınız için aşılama da alınabilecek önlemler arasındadır. Detaylı bilgi için https://elra.health/tr/blog/rotavirus-ve-asilari linkten rotavirüs aşısına bakabilirsiniz.
Dr. Hasan Ali BAŞ
Kaynakça: