Rotavirüs ve Aşıları
16 Aug 2022
Rotavirüs, reovirüs ailesinde yer alan zarfsız bir RNA virüsüdür. Dünyada çocuklarda en sık görülen ishal etkeni olup hastaneye yatışların üçte birini oluşturmakta ve yaklaşık her yıl 5 yaş altı çocuklarda 440000 ölüme neden olmaktadır.
Rotavirüs, reovirüs ailesinde yer alan zarfsız bir RNA virüsüdür. Dünyada çocuklarda en sık görülen ishal etkeni olup hastaneye yatışların üçte birini oluşturmakta ve yaklaşık her yıl 5 yaş altı çocuklarda 440000 ölüme neden olmaktadır.
Rotavirüs sıklıkla 2 yaş altı çocuklarda görülür. 5 yaşına gelen bir çocuk çoğunlukla bu enfeksiyonu bir kez geçirmiş olarak kabul edilir. 5 yaşından büyük çocuklarda daha nadir görülür.
Bulaşıcılık çok yüksektir. fekal-oral yolla yayılım gösterir. Kontamine su ve gıda, dışkı ile temas etmiş eller, çocuklarda ortak oyuncak ve eşya kullanımı, kişiden kişiye temas yoluyla bulaşır. Ciddi seyretmeyen bir rotavirüs enfeksiyonu çoğunlukla 7-10 gün içerisinde kendiliğinden geçer.
Virüs vücuda girdikten ortalama 2-4 gün sonra ani başlayan ateş çok ciddi sıvı kaybı ile seyreden sulu, kanlı olmayan ishal, bulantı, kusma, karın ağrısı gibi şikayetlerin eşlik ettiği bir gastroenterit tablosu ile karşımıza çıkar. Günlük ishal sayısı çoğunlukla 10’un üzerindedir. Hastaneye yatış ve ölümlerin sebebi çoğunlukla bu dehidratasyon ve sıvı elektrolit bozukluğu tablosudur.
Tedavi destek tedavisi şeklindedir, spesifik bir ilaç tedavisi yoktur. Çocukta ateş kontrolü, sıvı-elektrolit bozukluğuna yönelik tedaviler ve varsa bulantısı ona yönelik tedavi yapılır.
Temizlik kurallarına uymak, çocuklara el yıkama alışkanlığını kazandırmak ve iyi bir tuvalet eğitimi vermek, ortak eşya kullanımını azaltmak tüm viral hastalıklarda olduğu gibi rotavirüs için de önemli bir korunma yöntemidir, fakat en önemli ve etkin korunma yöntemi rotavirüs aşısıdır.
Rotavirüs aşısı:
Ülkemizde ruhsatlı Rotateq ve rotarix olmak üzere kullanılan iki aşı vardır. Her iki aşı da rotavirüsün en sık ishal etkeni olan suşlarından hazırlanan zayıflatılmış canlı virüs aşılarıdır.
Her iki aşı da oral (ağız yoluyla) olarak kullanılan aşılardır.
Rotateq 3 doz rotarix 2 doz şeklinde uygulanır. Dozlar arası 4 hafta olmalıdır.
En erken aşılama doğumdan 6 hafta sonra olacak şekilde planlanır.
Rotarix de ilk doz en geç 15. haftaya kadar son doz en geç 24. haftaya kadar yapılmalıdır.
Rotateq de 3. doz 32. haftaya kadar yapılabilir.
İnvajinasyon öyküsü olan bebeklerde, aşının içeriğindeki maddelere karşı herhangi bir alerjisi olan bebeklerde, ilk dozda anaflaksi gelişmişse, ağır immün yetmezliği olanlarda aşı kullanılmaz.
Aşı sonrası ishal, ateş ve huzursuzluk görülebilir fakat çoğunlukla ciddi bir yan etki görülmez. Nadiren ciddi alerjik reaksiyonlar ve bağırsak tıkanıkları bildirilmiştir.
Aşı sonrası çocuklar tekrar rotavirüsle enfekte olabilirler. Fakat aşı, rotavirüsün ağır ve ölümcül seyreden, hastaneye yatış gerektiren bir klinikle seyretmesini engeller. Çocuklar hastalığı daha hafif atlatırlar.
Uygun aşı seçimi ve uygun aşı takvimi için mutlaka bir doktorla görüşün.
Dr. Hasan Ali BAŞ
Kaynakça:
Last Sharings
Su İçmenin Önemi
29 Jun 2022
Suyun hayatımızdaki rolü nedir? İnsan vücudunun yaklaşık % 60’ı sudan oluşmaktadır. Vücudumuzdaki tüm hücre ve organ sistemlerinin uygun çalışması suya bağımlıdır. Su; vücut sıcaklığının düzenlenmesinde, besinlerin hücrelere taşınmasında ve metabolizma sonucunda oluşan artık ürünlerin uzaklaştırılmasında rol almaktadır.
HIV Nasıl Bulaşır?
29 Jun 2022
BİTMEYEN PANDEMİ: HIV (Human Immunodeficiency Virus: İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) ve neden olabildiği AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome: Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu) 1980’lerden beri dünyanın mücadele etmeye çalıştığı büyük pandemilerden biridir.
Hamilelikte Folik Asit Kullanımının Yararları
26 Jul 2022
Folik asit, santral sinir sisteminin gelişiminde çok önemli olduğu için gebelik planlayan anne adaylarının, NTD (nöral tüp defekti) riskini azaltmak için gebe kalmadan en az 2-3 ay önce folik asit almaya başlamaları ve gebe kaldıktan sonra da 3 ay kadar folik asit kullanmaya devam etmeleri büyük önem taşır. Günde 400 mcg folik asit genellikle yeterlidir.
Aralıklı Oruç Nedir?
27 Jul 2022
Sağlığa kavuşmayı sağlayan bir diğer mekanizma ise uzayan açlık sonrası hücrelerin kendi içerisindeki zararlı maddeleri sindirmesi yani otofaji’dir. Otofaji ile hücrelerin temizliği, detoks süreci başlar. Metabolizma dengelenir, nörolojik problemler özellikle de beyin sisi yavaş yavaş ortadan kalkar. Enerji dolu, tam bir iyilik hali başlar.
Menopoz Nedir?
26 Jul 2022
Menopoz, hormon seviyelerinin düşmesi nedeniyle reglin (adetin) durmasıdır. Bu genellikle 45-55 yaşları arasında olur. Bazen yumurtalıkların (ooferektomi), rahmin (histerektomi) alınması gibi ameliyat veya kemoterapi gibi tedaviler veya genetik nedenlerle daha erken gerçekleşebilir.