Migren Nedir Ve Nasıl Tedavi Edilir?

Faydalı Bilgiler

Migren Nedir Ve Nasıl Tedavi Edilir?

12 Nov 2024

Migren; yoğun baş ağrısıyla seyreden bir sinir sistemi bozukluğudur. Bu baş ağrıları 4-72 saatlik epizotlar halinde tekrarlayabilir. Migren ataklarında baş ağrısının yanı sıra mide bulantısı ve ışığa duyarlılık gibi başka belirtiler de görülebilir.

Migren ve Baş Ağrısı Arasındaki Fark Nedir?

Birçok kişi baş ağrısını tanımlamak için "migren" kelimesini kullanır. Ancak baş ağrısı migrenin sadece bir belirtisidir ve baş ağrısının başka pek çok sebebi olabilir.

Migren ataklarında görülen baş ağrısının bazı tipik özellikleri şunlardır:

· Ağrı zonklayıcı tarzdadır ve hareketle daha da kötüleşir.

· Ağrı çoğunlukla başın tek tarafında hissedilir.

· Ayrıca ışığa ve/veya sese duyarlılık, mide bulantısı ve kusma belirtilerinden en az bir tanesi ağrıya eşlik eder.

Migrenin Belirtileri Nelerdir?

Birçok insan için migren atağı aşamalar halinde gerçekleşir. Prodrom evresi, baş ağrısı öncesi evre veya uyarıcı evre olarak da adlandırılır ve migrenin başlangıcını işaret eder. Fırtına öncesi sessizlik gibi düşünülebilecek olan bu sakin evre, baş ağrısından saatler veya günler önce görülebilir. Migreni olan kişilerin %40 ila %60'ı prodrom evresi yaşarken, bazı kişilerde hiçbir belirti görülmez.

Bu aşamalarda karşılaşabileceğiniz belirtiler şunlardır:

· Işığa, sese veya kokuya duyarlılık (Genellikle sizi rahatsız etmeyen ışık ve ses seviyeleri rahatsız edici, hatta acı verici olabilir. Sigara dumanı, araba egzozu, parfüm ve temizlik ürünleri gibi kokular özellikle rahatsız edici olabilir.)

· Yorgunluk (Ayrıca çok esneme de görülebilir.)

· Yiyecek isteği veya iştahsızlık (Tatlı gibi belirli bir yiyeceği canınız çekebilir, genel olarak daha aç hissedebilirsiniz veya canınız yemek istemeyebilir.)

· Sinirlilik veya üzüntü gibi ruh hali değişiklikleri

· Susuzluk hissi ve daha sık tuvalete gitmek

· Şişkinlik hissi, kabızlık veya ishal gibi sindirim sorunları

Uzmanlar, prodrom dönemi belirtilerini migren atağını tetikleyen şeylerle karıştırmanın mümkün olduğunu belirtiyor. Örneğin, prodrom dönemindeki tatlı isteği sizi çikolata yemeye yönlendirebilir ve migren atağı başladığında siz baş ağrınızın nedeni olarak çikolatayı suçlayabilirsiniz.

Auralı Migren Nedir?

Migren hastalarının %25 kadarında, baş ağrısının başlamasından kısa bir süre önce veya baş ağrısıyla aynı anda aura adı verilen bir durum görülür. Bu semptomlar sinir sisteminizden kaynaklanır. Görmeyle ilgili belirtilere daha sık rastlanır. Bu belirtiler genellikle 5-20 dakikalık bir sürede yavaş yavaş başlarlar ve 1 saatten kısa sürerler. Bu dönemde şu belirtiler görülebilir:

· Siyah noktalar, dalgalı çizgiler, ışık parlamaları veya parçalı görüş gibi görme sorunları

· Yüzde, ellerde karıncalanma veya uyuşma

· Açıkça konuşmada zorluk. Kelimeleri mırıldanma veya geveleme

· Kulak çınlaması

· Yüzün veya vücudun bir tarafında güçsüzlük

Migren Atağı Nasıl Olur?

Migren atağı olarak adlandırılan bu aşama genellikle baş ağrısıyla karakterizedir. Baş ağrısı şiddetli bir ağrı olarak başlayıp sonra zonklamaya dönüşebilir, fiziksel aktivite sırasında kötüleşebilir, başın bir tarafını etkileyebilir veya bir taraftan diğer tarafa hareket edebilir, başın ön bölgesinde olabilir veya başın tamamını etkileyebilir.

Baş ağrısına eşlik eden başka belirtiler de olabilir. Örneğin;

· Kusma

· Solgun ve nemli bir cilt

· Baygınlık veya baş dönmesi

· Boyun ağrısı veya sertliği

· Kaygılı veya depresif hissetme

· Burun akıntısı veya burunda tıkanıklık hissi

· Işığa, sese veya kokulara karşı duyarlılık

· Uyku sorunları

Migren Atağı Ne Kadar Sürer?

Bu ataklar yaklaşık olarak 4 saat sürer, sonrasında geçer. Ancak ciddi ataklar 3 günden fazla sürebilir. Atakların sıklığı kişiden kişiye değişmektedir. Bazı insanlarda hemen hemen her gün olurken, bazılarında yılda bir veya iki kez olur.

Migren Atağından Sonra Neler Olur?

Bu aşama baş ağrısından sonra bir gün kadar sürebilir. Atak sonrası bu döneme postdrom denir. Migren hastalarının yaklaşık %80'inde postdrom vardır. Bu dönemde şu belirtiler görülür:

· Yorgun, tükenmiş veya huysuz hissetmek

· Alışılmadık derecede yenilenmiş veya mutlu hissetmek

· Kas ağrısı veya kas güçsüzlüğü

· Aşırı yeme isteği veya iştahsızlık

· Konsantrasyon problemleri

Migren Tetikleyici Faktörler Nelerdir?

Migren atağını tetikleyebilecek bazı durumlar şunlardır:

· Hormon değişiklikleri (Regl döneminde, hamileyken veya yumurtlama döneminde migren ataklarında artış olabilir. Ayrıca menopoz, hormonal doğum kontrol yöntemleri ve hormon replasman tedavisi kullanırken de artabilir.)

· Stres (Stresliyken beyin, baş ağrısına yol açabilecek kan damarı değişikliklerine neden olan kimyasallar salgılar.)

· Öğün atlamak

· Hava koşullarındaki değişiklikler (Fırtına, yüksek basınç değişiklikleri, kuvvetli rüzgarlar veya irtifa değişikliklerinin tümü migren atağını tetikleyebilir.)

· Çevresel uyaranlar (Yüksek sesler, parlak ışıklar ve güçlü kokular migren atağına neden olabilir.)

· İlaçlar (Kan damarlarını genişletici etkisi olan vazodilatatörler baş ağrısını tetikleyebilir.)

· Fiziksel aktivite (Buna egzersiz de dahildir.)

· Tütün ve tütün ürünleri

· Uyku değişiklikleri (Uyku düzenindeki değişiklikler ya da çok uyuma migren ataklarını tetikleyebilir.)

· Bazı besinler (Fermente peynirler, alkol, çikolata ve nitrat içeren sucuk-sosis gibi işlenmiş gıdalar migren ataklarıyla ilişkilendirilmiştir. Monosodyum glutamat ve yapay tatlandırıcı aspartam gibi katkı maddeleri içeren yiyecek ve içecekler de migren atağını tetikleyebilir. Bu konuda çok az araştırma vardır, bu nedenle en iyi seçenek, herhangi bir yiyecek veya içeceğin baş ağrınızı tetikleyip tetiklemediğini görmek için bir yemek günlüğü tutmak ve migren atağını tetikleyen besinlerden uzak durmaktır.)

· Kahve ve çay gibi kafein içeren yiyecek veya içecekler (Bu besinler bazı kişilerde baş ağrısını tetikleyebilir. Çok fazla kafein almak ya da alışılan kadar kafein almamak atağa neden olabilir.)

Migren Atağı Sırasında Ne Zaman Doktora Başvurmalısınız?

Baş ağrısının geçmediği veya tekrarladığı durumlarda doktora başvurmak gerekir.

Şiddetli baş ağrısına eşlik eden aşağıdaki belirtilerin varlığında hemen tıbbi yardım almak gerekir:

· Ateş, mide bulantısı ve kusma ile birlikte ensede sertlik varsa

· Kollarda ve bacaklarda uyuşma veya zayıflık varsa

· Konuşmada zorluk veya geveleyerek konuşma varsa

· Baş ağrısının çok ani başladığı durumlarda

· Şimdiye kadar yaşadığınız en kötü baş ağrısıysa ve sizi günlük aktivitelerinizi yapmaktan alıkoyuyorsa

· Kafa travması, egzersiz veya fiziksel aktiviteden hemen sonra başladıysa

· Kafa karışıklığı veya hafıza kaybı eşlik ediyorsa

· Giderek daha da şiddetleniyorsa

· Sadece bir gözde kızarıklık varsa

· Eşlik eden görme sorunları varsa

· 50 yaşın üzerinde ve ilk defa bu tür bir baş ağrısı yaşıyorsanız

Migrenin Tedavisi Nedir?

Migrenin kesin bir tedavisi yoktur ancak birçok farklı yöntem denenmektedir. Bazı tedaviler atakları başladıktan sonra durdurur, bazıları atakları önler, bazıları ise her ikisini de yapabilir.

Tedavide farklı ağrı kesiciler kullanılır. Ana bileşeni asetaminofen, aspirin, kafein ve ibuprofen olan ağrı kesici ilaçları çok fazla kullanırsanız, tekrarlayan baş ağrıları yaşayabilir veya bunlara bağımlı hale gelebilirsiniz. Bu ilaçları haftada 2 günden fazla alıyorsanız, ataklar için daha etkili olabilecek ilaçlar hakkında doktora başvurun. Triptanlar; ağrıyı durdurmak için beyindeki kimyasalları dengeler. Selekoksib gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar da migreni durdurmak için kullanılabilir.

Bir diğer tedavi seçeneği migren ataklarını önleyici ilaçlardır. Ağrı kesici tedaviler işe yaramıyorsa, baş ağrıları şiddetliyse, ayda dört veya daha fazla gün baş ağrısı oluyorsa doktor bunları önerebilir. Bu ilaçlar baş ağrılarının daha az ağrılı veya daha seyrek olmasını sağlamak için düzenli olarak kullanılır.

Migrenin tedavisi için botox, cerrahi yöntemler gibi farklı tedavi yöntemleri de kullanılmaktadır.

Migren atakları sırasında evde yapılabilecek şeyler de vardır. Bunları yaparak migren semptomlarını azaltabilirsiniz:

· Karanlık ve sessiz bir odada gözleriniz kapalı olarak dinlenin

· Alnınıza soğuk kompres yapın veya buz torbası koyun

· Bol miktarda sıvı tüketin

· Boynunuza, saç derinize veya şakaklarınıza nazikçe masaj yapın

· Meditasyon yapın

Migrenin henüz kesin bir tedavisi yok, ancak ilaçlar bunları önlemeye, durdurmaya ya da belirtilerinizin kötüleşmesini engellemeye yardımcı olabilir. Ayrıca migreninizi tetikleyen şeylerden de kaçınabilirsiniz. Stresi azaltmak ve iyi uyku alışkanlıklarına sahip olmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri de atak sıklığını azaltmada yardımcı olabilir. Atak sıklığını azaltmak için migren tetikleyicilerinizi tanımlayın ve bunlardan uzak durun. Ataklarınıza neyin sebep olabileceğini anlayabilmek için bir günlük veya bir uygulama kullanabilirsiniz. Stresi yönetin. Meditasyon, yoga ve dikkatli nefes alma gibi rahatlama teknikleri bu konuda yardımcı olabilir. Uyku ve yeme düzeninize dikkat edin. Bol miktarda sıvı tüketin. Düzenli olarak orta derecede egzersiz yapın.

Uzm. Dr. İrem Cantürk